Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Kırgızistan’ın başkenti Bişkek’te düzenlenen Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) 11. Devlet ve Hükûmet Başkanları Zirvesi'ne katıldı. Zirve, "Türk Dünyasının Güçlendirilmesi: Ekonomik Entegrasyon, Sürdürülebilir Kalkınma, Dijital Gelecek ve Herkes İçin Güvenlik" temasıyla gerçekleştirildi. Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov'un ev sahipliğinde düzenlenen zirveye, Türk devletlerinin yanı sıra gözlemci ülkeler de katıldı.
Türk Devletleri Teşkilatı zirvesi öncesinde, devlet ve hükûmet başkanları, Bişkek'teki Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda aile fotoğrafı çekildi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, zirvenin düzenlendiği Cumhurbaşkanlığı Sarayı'na gelişinde Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov tarafından karşılandı. Aile fotoğrafında Cumhurbaşkanı Erdoğan, Kırgızistan Cumhurbaşkanı Caparov, Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Türkmenistan Devlet Başkanı Serdar Berdimuhamedov, Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev ile birlikte yer aldı. Macaristan Başbakanı Viktor Orban ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Ersin Tatar da gözlemci olarak zirveye katıldı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, zirvede yaptığı konuşmada, Türk Devletleri Teşkilatı'nın 2040 vizyonu doğrultusunda önemli kararlar almak için toplandıklarını belirtti. Türk dünyası arasında ekonomik entegrasyon, sürdürülebilir kalkınma ve dijital geleceğe yönelik stratejilerin geliştirilmesi gerektiğini vurgulayan Erdoğan, Türk dünyasının geleceğine dair umutlarını dile getirdi. Erdoğan, zirveden çıkacak kararların Türk dünyasının ortak hedeflerine ulaşmasında kilit rol oynayacağını belirtti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türk dünyasının birliği ve dayanışmasının önemine dikkat çekti. İsmail Gaspıralı’nın "Dilde, fikirde, işte birlik" anlayışının Türk dünyasının ortak hedeflerine ulaşmadaki temel ilke olduğunun altını çizen Erdoğan, Türk Devletleri Teşkilatı'nın kuruluşunun 15. yıl dönümüne özel olarak bu ideali yaşatmayı sürdüreceklerini belirtti. Zirveye katılan devlet başkanları, Türk dünyasının daha güçlü bağlarla birbirine kenetlenmesi için ortak bir vizyon oluşturma noktasında önemli adımlar atacaklarını ifade etti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, konuşmasında dünya genelindeki gelişmeleri de değerlendirdi. Azerbaycan'ın, Ermenistan ile yaşadığı 30 yıllık çatışmayı sona erdirerek barışa ulaşma sürecinde kaydettiği ilerlemeyi takdirle karşıladığını söyledi. Ayrıca, Gazze'deki insanlık dramına ve Filistin topraklarında yaşanan zulme de değinen Erdoğan, Türk dünyasının bu tür küresel sorunlara karşı kararlı bir duruş sergilemesi gerektiğini vurguladı. "Uluslararası barış ve güvenlik için sorumluluk taşıyan herkesin, Gazze'deki soykırımı durdurmak için adımlar atması gerekiyor" diyen Erdoğan, Türk dünyasının Filistin halkıyla dayanışma içinde olmasını istedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Kıbrıs meselesinin çözümünde Türk dünyasının önemine de dikkat çekti. KKTC Cumhurbaşkanı Ersin Tatar’ın zirveye katılmasının, Türk dünyasının Kıbrıs Türk halkı ile dayanışmasını bir kez daha gösterdiğini belirtti. Erdoğan, Kıbrıs Türklerinin haklı davasını sahiplenmenin, Türk dünyasının birlik ve beraberliğini pekiştireceğini ifade etti. Ayrıca, Ukrayna'daki savaşın devam ettiğini hatırlatan Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türk devletlerinin barışın sağlanması için diplomatik çabaları desteklemesi gerektiğini vurguladı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türk dünyasının 2040 vizyonuna ulaşabilmesi için önemli çalışmaların başladığını söyledi. Dijital ekonomi, enerji, ulaştırma ve ticaret alanlarında işbirliklerinin güçlendirilmesi gerektiğini belirten Erdoğan, Türk Yatırım Fonu'nun devreye alınarak Türk dünyası ülkelerinin ekonomik kalkınmasına katkı sağlanacağını ifade etti. Ayrıca, yenilenebilir enerjiye yapılacak yatırımlar ve ortak ulaşım projelerinin bölgesel işbirliğini artıracağına değindi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türk Devletleri Teşkilatı'nın ortak alfabe oluşturma çalışmalarına da değindi. Eylül 2024’te Türk Devletleri arasında ortak alfabeye geçilmesi konusunda mutabakata varıldığını belirten Erdoğan, bu adımın Türk dünyası için tarihi bir gelişme olduğunu söyledi. 34 harften oluşan ortak alfabe, Türk devletlerinin dil birliğini pekiştirecek ve kültürel bağları güçlendirecektir. Erdoğan, bu yeni alfabeyi Türk dünyası ülkelerinin hızla benimsemesi gerektiğini ve bu alanda Türkiye'nin öncülük etmeye hazır olduğunu belirtti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türk Devletleri Teşkilatı zirvesinin ardından Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov'un onuruna verdiği devlet yemeğine katıldı. Yemeğe, Türk Devletleri Teşkilatı'na üye ülkelerin liderleri, Macaristan Başbakanı Viktor Orban, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Ersin Tatar ve diğer konuk ülkelerin bakanları katıldı. Zirve ve gala yemeği, Türk dünyasının birlik ve dayanışmasını pekiştiren tarihi bir anı olarak kaydedildi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, zirve sırasında Türk dünyasının karşılaştığı zorluklara karşı birlikte hareket etme kararlılığını bir kez daha dile getirerek, Türk Devletleri Teşkilatı'nın geleceğine dair umutlu mesajlar verdi.
Fotoğraf: T.C. Cumhurbaşkanlığı
Ali COŞGUN
