Mübadelenin 102. Yılı: Unutulmayan Göç Hikâyeleri
Tam 102 yıl önce, 30 Ocak 1923’te Türk ve Yunan Hükûmetleri arasında imzalanan Nüfus Mübadelesi Sözleşmesi ile milyonlarca insan, zorunlu göçe tabi tutuldu. Lozan Barış Antlaşması’na ek olarak yapılan bu anlaşma, Türkiye’de yaşayan Rum Ortodokslar ile Yunanistan’da yaşayan Türk Müslümanların din esasına dayalı olarak yer değiştirmesini öngörüyordu.
Mübadele, Nesiller Boyu Sürecek Derin Yaralar Açtı
Bu tarihi süreç yalnızca Türkiye ve Yunanistan’ın sosyal ve ekonomik yapısını derinden sarsmakla kalmadı, aynı zamanda binlerce insanın doğup büyüdüğü topraklardan kopmasına neden oldu. Mübadiller, yüzyıllardır ekip biçtikleri topraklarını, evlerini, işyerlerini, ibadet ettikleri mekânları ve sevdiklerinin mezarlarını geride bırakmak zorunda kaldılar.
Limanlarda ve tren istasyonlarında kurulan çadırlarda aylarca bekleyen mübadiller, büyük çoğunluğu yolculuk şartlarına elverişsiz gemilerle taşınarak zorlu bir sürece maruz bırakıldı. Bu yolculuk sırasında birçok insan yaşamını yitirdi, aileler parçalandı ve göç ettikleri yeni topraklarda uzun yıllar süren uyum problemleri yaşandı.
Memleket Hasretiyle Geçen Bir Ömür
Mübadillerin büyük bir kısmı, doğdukları toprakları yıllarca göremedi. Uzun bir süre boyunca eski vatanlarına gitmelerine izin verilmediği için ilk kuşak mübadillerin çoğu, memleket hasretiyle bu dünyadan göçüp gitti. Geride kalanlar ise geçmişin izlerini hatıralarında taşıyarak yaşamlarını sürdürdü.
Babaeski Balkan Türkleri Dayanışma Derneği’nden Anma Mesajı
Babaeski Balkan Türkleri Dayanışma Derneği, mübadelenin 102. yılı dolayısıyla bir açıklama yaparak, göç yollarında yaşamını yitirenleri ve memleket özlemiyle hayata veda edenleri saygıyla andı. Dernek yetkilileri, bu acı dolu sürecin unutulmaması ve gelecek nesillere aktarılması gerektiğine vurgu yaparak, "Tarihimizin bu önemli dönüm noktasını hatırlamak, barışın ve insan haklarının değerini bir kez daha anlamamıza yardımcı olacaktır" ifadelerine yer verdi.
Bir Daha Böyle Acılar Yaşanmaması Temennisi
Babaeski Balkan Türkleri Dayanışma Derneği, bu trajik olayın yıl dönümünde, mübadillerin yaşadığı derin acılara dikkat çekerek, benzer insani krizlerin tekrar yaşanmaması adına barışçıl politikaların önemine vurgu yaptı. Açıklamada, "Göç yollarında hayatını kaybedenleri rahmetle anıyor, bir daha böylesine büyük acıların yaşanmamasını diliyoruz" ifadeleri yer aldı.
Mübadele, sadece geçmişin bir hatırası değil, aynı zamanda ders alınması gereken bir tarihi süreçtir. Göç, kayıplar ve yeni başlangıçlarla dolu bu dönem, bugün bile birçok insanın hafızasında tazeliğini koruyor.
UMUT AL